NỘI DUNG ÔN TẬP TẠI NHÀ
MÔN NGỮ VĂN KHỐI 6
(TUẦN 25+26)
I/ Nội dung học bài:
- Tuần 25:
+ Đêm nay Bác không ngủ: (SGK/63)
? Đọc kĩ bài thơ, chú ý cách ngắt nhịp và nhấn giọng của câu thơ.
? Trả lời những câu hỏi: Có bao nhiêu lần anh đội viên thức dậy thấy Bác không ngủ? Hãy nêu tâm trang và suy nghĩ của anh đội viên đối với Bác?
? Bài tập: Từ bài thơ trên, em hãy viết một đoạn văn ngắn (từ 10-12 dòng) bằng lời của người chiến sĩ kể về kỉ niệm một đêm được ở bên Bác Hồ khi đi chiến dịch.
+ Ẩn dụ: (SGK/68)
? Từ ví dụ trong SGK, em hãy cho biết Ẩn dụ là gì? Em hãy cho ví dụ cụ thể về biện pháp ẩn dụ?
? Có mấy kiểu ẩn dụ? Liệt kê tên và ví dụ cụ thể của từng loại?
? Bài tập: Làm các bài tập phần luyện tập trong SGK/69+70
+ Luyện nói về văn miêu tả: (SGK/71)
? Bài tập:
Đề: Nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, em theo mẹ đến chúc mừng thầy giáo cũ của mẹ, nay đã nghỉ hưu. Em hãy tả lại hình ảnh thầy giáo trong giây phút xúc động gặp lại người học trò của mình sau nhiều năm xa cách.
- Lập dàn ý chi tiết cho đề văn trên.
- Tập trình bày (tại nhà).
- Tuần 26:
+ Lượm: (SGK/72)
? Đọc thật kĩ bài thơ. Chú ý giọng điệu và nội dung của từng khổ trong bài.
? Lượm là người có tính cách như thế nào? Từ ngữ, hành động hay chi tiết nào khiến em nhận ra được tính cách ấy?
? Hình ảnh Lượm hi sinh trong hoàn cảnh như thế nào? Hình ảnh ấy khiến em có cảm xúc gì và bài học em rút ra ở Lượm là điều gì?
? Tại sao hai khổ thơ cuối tác giả lại lặp lại hai khổ thơ ở đoạn đầu với hình ảnh Lượm vui tươi, hồn nhiên?
? Bài tập: Em hãy viết một đoạn văn ngắn (từ 10-15 dòng) miêu tả chuyến đi liên lạc cuối cùng và sự hi sinh của Lượm.
+ Mưa: (SGK/78)
? Đọc bài thơ, chú ý cách ngắt nhịp của bài.
? Nội dung và nghệ thuật của bài thơ là gì?
? Em ấn tượng nhất là hình ảnh nào? Vì sao?
+ Hoán dụ: (SGK/82)
? Từ ví dụ SGK/82, em hãy cho biết Hoán dụ là gì? Cho một ví dụ cụ thể về hoán dụ theo cách hiểu của em?
? Có mấy kiểu hoán dụ? Liệt kê tên và ví dụ cụ thể của từng loại.
? Bài tập: Làm bài tập phần Luyện tập/84
II/ Rèn kỹ năng:
Đề: Viết bài văn tả cảnh sân trường lúc ra chơi.
Dàn ý tham khảo:
1- Mở bài:
Giới thiệu giờ ra chơi: Thời gian, địa điểm ...
2- Thân bài:
a- Tả bao quát:
- Cảnh sân trường lúc bắt đầu ra chơi (ồn ào, náo nhiệt hẳn lên).
- Hoạt động vui chơi của mọi người trong cảnh (các trò chơi được bày ra thật nhanh ... )
b- Tả chi tiết:
- Hoạt động vui chơi của từng nhóm (trai: Đá cầu, rượt bắt,... nữ: Nhảy dây, chuyền banh .... )
- Đâu đó vài nhóm không thích chơi đùa ngồi ôn bài, hỏi nhau bài tính khó vừa học.
- Âm thanh (hỗn độn, đầy tiếng cười đùa, la hét, cãi vã ....)
- Không khí (nhộn nhịp, sôi nổi ...)
c- Cảnh sân trường sau giờ chơi:
Vắng lặng, lác đác vài chú chim sà xuống sân trường nhặt mấy mẩu bánh vụn.
3- Kết luận:
Nêu ích lợi của giờ chơi:
- Giải tỏa nỗi mệt nhọc.
- Thoải mái, tiếp thu bài học tốt hơn.
(DỰA VÀO DÀN Ý THAM KHẢO VIẾT BÀI VĂN HOÀN CHỈNH)
-------------------------------------------------------------
Đề: Viết bài văn tả cánh đồng lúa chín.
Dàn ý tham khảo:
I. Mở bài: Giới thiệu về cánh đồng vào buổi sáng
Em là một người con của nông thôn, của mảnh đất bao la bát ngát đồng xanh. Tuổi thơ của em luôn gắn liền với những cánh đồng thơm mùa sữa chín hay cánh đồng thơm mùi rạ vào mùa gặt. Em yêu cánh đồng quê em vào buổi sáng sớm, nó luôn cho em một cảm giác vô cùng bình yên và thư thái. Chỉ có ai ở nông thôn, gần gũi với cánh đồng mới hiểu rõ được cảm giác này. Cánh đồng quê em vào buổi sáng đẹp vô cùng.
II. Thân bài
1. Tả khái quát:
- Buổi sáng quê em rất bình yên và thanh bình
- Tiếng gà gáy vang xa, báo hiệu một ngày làm việc đã đến
- Mặt trời thức giấc sau một giấc ngủ say
- Cánh đồng như một tấm lụa trải dài mang màu áo xanh tươi mát
2. Tả chi tiết:
a. Tả cảnh:
- Không khí se lạnh nhưng mang dáng vẻ của một ngày mới an lành
- Gió se thổi như muốn bắt đầu một ngày làm việc mát mẻ
- Sương đọng trên những cành lá đang dần bắt đầu tan
- Bầu trời mênh mông như một tấm lụa trải dài
- Đồng lúa chín vàng, hương lúa tỏa thơm ngào ngạt
- Những chú trâu đang lim dim mắt, chuẩn bị một ngày làm việc mới
- Những chú cò bay lượng, ngã mình xuống từng cọng lúa như tận hưởng hưởng vị buổi sáng
- Con đường làng trải dài, thẳng tắp
- Nắng nhẹ vươn vài vệt trên ngọn cây
b. Tả hoạt động:
- Mọi người bắt đầu công việc của mình
- Các cô chú đang nói chuyện vui vẻ vác cuốc ra đồng
- Thấp thoáng có vài bóng tát nước dưới đồng ruộng
- Bên kia cô gái đang thưởng thức mùi lúa
- Cậu bé chăn trâu ngồi trên lưng trâu
- Em đang tung tăng trên đường đi học
III. Kết bài: Nêu cảm nghĩ của em về cảnh cánh đồng vào buổi sáng
Nhìn cánh đồng bao la bát ngát, nhìn quê hương thanh bình, em vô cùng yêu nơi em đã sinh ra và đang lớn lên. Em sẽ cố gắng học thật giỏi để sau này xây dựng quê hương thêm xinh đẹp và một ngày càng giàu đẹp hơn.
(DỰA VÀO DÀN Ý THAM KHẢO VIẾT BÀI VĂN HOÀN CHỈNH)
-------------------------------------------------------------
Đề: Tả người bạn thân của em.
Dàn ý tham khảo:
1. Mở bài:
* Giới thiệu chung:
- Em có rất nhiều bạn.
- Thân nhất là bạn Thắng nhà ở cùng phố và học chung một lớp.
2. Thân bài:
* Tả bạn Thắng:
a/ Ngoại hình:
- Dáng người cân đối, chân tay săn chắc.
- Mái tóc cắt ngắn hợp với khuôn mặt đầy đặn, rám nắng.
- Đôi mắt sáng toát lên vẻ thông minh, hóm hỉnh.
b/ Tính nết, tài năng:
- Dễ mến, hay giúp đỡ bạn.
- Học ra học, chơi ra chơi.
- Giỏi Toán nhất lớp.
- Là chân sút số một của đội bóng...
- Là người tổ chức những trò chơi vui vẻ...
c/ Kỉ niệm sâu sắc trong tình bạn với Thắng:
- Thắng giúp em tập bơi, khắc phục tật sợ nước..,
3. Kết bài:
* Cảm nghĩ của em:
- Em và Thắng đều có những ước mơ đẹp đẽ.
- Tình bạn thân thiết sẽ giúp chúng em biến những ước mơ đó thành hiện thực.
(DỰA VÀO DÀN Ý THAM KHẢO VIẾT BÀI VĂN HOÀN CHỈNH)
-------------------------------------------------------------
BÀI TẬP: Cho đoạn văn:
“Sau trận bão, chân trời, ngấn bể sạch như tấm kính lau hết mây hết bụi. Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả một cái chân trời màu ngọc trai nước biển hửng hồng. Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh…”
1. Đoạn văn trên trích ở tác phẩm nào? Của ai? Nêu hiểu biết của em về tác giả? (2,0 điểm)
2. Đoạn trên tả cảnh gì? Cho biết tác giả đã chọn điểm nhìn ở đâu để miêu tả cảnh ấy. (1,0 điểm)
3. Chỉ ra biện pháp tu từ nổi bật được sử dụng trong đoạn. (1,0 điểm)
4. Câu văn: “Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn.” vắng thành phần chính nào? Việc vắng thành phần chính ấy thể hiện dụng ý nghệ thuật gì của tác giả? (2,0 điểm)
5. Viết đoạn văn (7-10 dòng) tả cảnh mặt trời mọc trên biển .Chỉ ra một từ láy và một cụm danh từ. (4,0 điểm)
-------------------------------------------------------------
BÀI TẬP: Cho đoạn văn sau:" Cứ mỗi năm, cây gạo lại xòe thêm được một tán lá tròn vươn cao lên trời xanh. Thân nó xù xì, gai góc, mốc meo, vậy mà lá thì xanh mởn, non tươi, dập dờn đùa với gió. Vào mùa hoa, cây gạo như đám lửa đỏ ngang trời hừng hực cháy. Bến sông bừng lên đẹp lạ kì. "
(Trích Cây gạo ngoài bến sông -Tiếng Việt 5 tập 2 )
a) Xếp các từ sau thành từ ghép và từ láy: trời xanh, xù xì, non tươi, dập dờn.
b) Câu văn: "Vào mùa hoa, cây gạo như đám lửa đỏ ngang trời hừng hực cháy" tác giả sử dụng biện pháp tu từ gì?
Câu 3 (1 điểm)
Tìm quan hệ từ thích hợp với mỗi chỗ trống trong câu văn sau để tạo ra 2 câu ghép chỉ quan hệ tương phản
……Mai đau chân……Mai vẫn đi học.
Câu 4 (5 điểm)Ngôi trường Tiểu học đã gắn bó sâu sắc với tuổi thơ em, em hãy tả lại ngôi trường yêu dấu đó.
-----------------------------------------------------------------
